Ang katalagman dili matagna labi na ang dagan sa panahon nga nagdala ug bunok sa ulan, hangin ug paglunop. Apan ang sayantipikong pagbanabana dako ug ikatabang sa pagpangandam aron pagminos sa kadaot o epekto sa katalagman labi na sa kinabuhi sa tawo. Dako ikatabang ang pagpangandam labi kay anaa kita sa dalan nga maagian sa bagyo tungod sa ITCZ o Inter-Tropical Convergence Zone.
Tungod sa mga pasidaan sa PAGASA ug pagpangandam sa mga awtoridad, kun duna man gani kadautan dala sa panahon, dili kini halapad.
BISAN WALA KITAY IGONG GAHOM SA PAGPUGONG SA LIHOK SA KINAIYAHAN APAN, GITAGAAN KITA UG KALANTIP SA SALABOTAN ALANG SA PAGPANAGANG SA KATALAGMAN.
KARUN
1. PAGHIMO UG PLANO ALANG SA IMONG BANAY – Pangita daan ug asa mabakwitan o masilongan kun adunay bagyo ug paglunop nga grabe. Sutaa asa imong agian sa pagbakwit. Unsa ang panginahanglanon sa imong pamilya?Unsaon paghimo ug evacuation plan – https://preparemanila.org/prepare/
2. TIGUMA ANG MGA NUMERO SA IMONG MGA CONTACTS – Tiguma ang tanan contact numbers sa imong pamilya, trabaho, doctor, hospital, insurance companies, kay imo kining magamit sa wala pa, pagkahitabo ug pagkahuman sa katalagman.
3. PAGMUGNA UG EMERGENCY KIT ALANG SA PANIMALAY – Pag-stock ug mga importanteng mga gamit ug kinahanglanon nga mulungtad ug bisan tulo ka adlaw. How to make an Emergency Kit – https://www.rappler.com/…/profiles…/items-emergency-kit
4. BUTANGI UG EMERGENCY SUPPLIES ANG IMONG SAKYANAN – Kung adunay sakyanan nga magamit, butangi kini ug basic emergency supplies.Unsaon pag-andam? https://www.autoscopecarcare.com/…/how-to-prepare-your…/
3 KA ADLAW SA WALA PA ANG GIKATALA NGA BAGYO O KATALAGMAN
5. PAGHIMO UG USA KA BACK-UP PLAN – kun ikaw o imong pamilya nagamit ug medical equipment nga nagkinahanglan ug kuryente, ikonsulta sa imong healthcare providers arun matagaan ka ug back-up kung mawala ang kuryente.
6. ISIGURO ANG IMONG KABTANGAN – Isulod sa panimalay ang mga butang nga anaa sa gawas niini nga posibleng maguba sa unos ug ulan.
7. ANDAMA ANG KINAHANGLANON NGA MGA MEDISINA – Isiguro nga ang mga medical supplies mulungtad pa ug pipila ka adlaw human sa bagyo o katalagman.
8. PAHIBAL’A ANG MGA PAMIILYA UG MGA KAHIGALAAN – Pahibalo-a ang pamilya ug mga higala nga posibleng maagi-an sa bagyo apil na usab imong plano alang sa imong kasigurohan.
2 KA ADLAW SA WALA PA ANG GIKATALA NGA BAGYO O KATALAGMAN
9. ANDAMA ANG IMONG SAKYANAN – Kung aduna kay magamit nga sakyanan, siguroha ang tubil niini. Susiha ang ligid, ug mga ekipo niini nga maayo o muandar pa ba.
10. PUN’A UG TUBIG NGA MAINOM ANG TANAN CONTAINERS – Ibutang ang uban sa freezer arun magsilbi nga ice para sa mga food items kung walay unyay kuryente.
1 KA ADLAW SA WALA PA ANG GIKATALA NGA BAGYO
11. PAG’STOCK UG MGA NON-PERISHABLE FOOD ITEMS – Sama sa mga canned goods, instant noodles, granola bars, nuts ug mga pagkaon dili dali madaot kung pananglit mapalong ang kuryente
12. I’CHARGE DAAN ANG MGA MOBILE PHONES UG MGA ELECTRONIC GADGETS – Siguradoha nga fully-charged ang phones, tablets ug power banks nga makatabang ug ug contact sa wala pa ang katalagman, samtang dautan ang panahon ug human sa unos.
13. ISIGURO ANG MGA BINUHING HAYOP UG DOMESTIC PETS – Isiguro ang kahimtang sa mga binuhing hayup ug ibutang sa mga lugar nga adunay ilang pagkaon ug tubig.
SAMTANG MIHAPAK PA ANG DAUTANG PANAHON
14. MAGPABILIN SA USA KA SIGURO UG LUWAS NGA LUGAR / KAHIMTANG – Ayaw pagbiyahe ug palayo sa mga bukas o hawan nga lugar.
15. SAMTANG ANAA PA ANG BAGYO, BUHAWI O KUSUG NGA HANGIN UG ULAN – Magpabilin sa tunga sa building o balay para makalikay nga maigo sa mga nanglupad nga mga butang tungod sa makusug nga hangin.
16. ISIGURO NGA ANG REFRIGERATOR UG FREEZER KANUNAY SIRADO – Kung sirado, ang refrigerator makahatag ug kabugnaw sa pagkaon 4 ka oras ug ang puno nga freezer magpabilin ang temperature sa 48 ka oras.
17. KANUNAY MAMINAW SA MGA BALITA KABAHIN SA DAUTANG PANAHON – kung aduna ikaw access sa balita sa panahon, i’monitor kini arun ikaw makahibalo sa panghitabo.
HUMAN SA UNOS O BAGYO
18. I’REPORT SA MORESCO-1 ANG LUGAR NGA WALAY MGA KURYENTE –
OPOL SERVICE AREA: 0917-709-1549
LAGUINDINGAN SERVICE AREA: 0917-848-1624
MANTICAO SERVICE AREA: 0998-554-7020
TALAKAG SERVICE AREA: 0917-553-523224 HOUR
CUSTOMER SERVICE HOTLINE:
GLOBE: 0917 325 8560 (TEXTS) or 0917 794 8314 (CALLS)
SMART: 0920 955 8560 (TEXTS) or 0949 889 2047 (CALLS)
19. LIKAYI ANG NANGLAYLAY UG MGA PUTOL NGA LINYA SA KURYENTE – Hunahunaa nga tanang linya nga naa sa yuta maka-kuryente ug makamatay. Kung makakita ug susamang sitwasyon, tawag sa MORESCO-1 ayaw paglangan, sa mao gihapon nga mga numero.
20. PAGPAHIBALO SA IMONG PAMILYA UG MAHAL SA KINABUHI ANG IMONG SITWASYON – Sayud ka nga sila nabalaka sa imong sitwasyon ug sa imong banay, tawagi sila ug ingna nga okay ka ug pangayo ug emergency assistance kung ikaw nanginahanglan.I share kini nga infographic sa inyong mga mahal sa kinabuhi ug mga kahigalaan.
Hatud kaninyo sa MORESCO-1. Energizing Communities. Empowering Lives.
